W ostatnich latach coraz częściej mówi się o suwerenności cyfrowej. To pojęcie, które jeszcze dekadę temu kojarzyło się głównie z bezpieczeństwem militarnym, dziś staje się jednym z fundamentów stabilności gospodarczej i politycznej państw. Bo jeśli XXI wiek ma swoją „ropę”, to są nią dane. A tam, gdzie dane, tam władza, kontrola i wpływy.

Polska stoi dziś przed ważnym wyborem – czy nadal polegać na globalnych gigantach technologicznych, czy budować własny ekosystem danych i usług cyfrowych. Odpowiedzią na to wyzwanie ma być Polska Chmura – inicjatywa, która zrzesza operatorów lokalnych centrów danych i promuje ideę cyfrowej niezależności.

Dlaczego globalna chmura to nie zawsze bezpieczne rozwiązanie?

Dla wielu firm wybór globalnej chmury jest oczywisty – proste wdrożenie, niskie koszty początkowe, wielka marka w tle. Jednak za tą wygodą kryją się pułapki:

• brak suwerenności danych – amerykańskie przepisy (Cloud Act, Patriot Act) pozwalają tamtejszym instytucjom uzyskać dostęp do danych, nawet jeśli fizycznie znajdują się w Europie,

• ukryte koszty – faktura za usługę rzadko odpowiada początkowej wycenie, bo każdy transfer, każda dodatkowa funkcjonalność generuje kolejne opłaty,

• trudność wyjścia z kontraktu – firmy, które raz zwiążą się z globalnym dostawcą, często nie są w stanie przenieść swoich systemów do innego środowiska bez gigantycznych kosztów,

• brak realnego wsparcia – w sytuacjach kryzysowych klient zostaje sam z chatbotem i ticketem w globalnym systemie obsługi.

• Dla małych firm to ryzyko może być akceptowalne. Dla banków, instytucji publicznych czy przemysłu strategicznego – już nie.

Polska Chmura – idea lokalnej niezależności

Polska Chmura powstała jako inicjatywa zrzeszająca operatorów krajowych data center. Jej celem jest nie tylko promocja lokalnych usług, ale przede wszystkim budowa świadomości, że dane przechowywane w kraju to bezpieczeństwo obywateli i przedsiębiorstw.

Talex, jako jeden z członków stowarzyszenia, podkreśla: dane muszą być nie tylko składowane lokalnie, ale też zarządzane przez polskie podmioty. To jedyny sposób, by zagwarantować kontrolę w sytuacjach kryzysowych.

Dlaczego w Polsce to takie trudne?

Największym wyzwaniem wcale nie jest technologia. Polska posiada centra danych spełniające najwyższe standardy europejskie, jak certyfikacja EN 50600 poziomu 4. Problem leży w mentalności i braku współpracy.

Firmy często wolą utrzymywać własne serwerownie w piwnicach, bo „tak było zawsze”. Instytucje państwowe inwestują miliardy w budowę własnych centrów danych zamiast korzystać z istniejącej infrastruktury. A przedsiębiorcy, nawet ci świadomi ryzyk, obawiają się, że wspólny projekt „Polska Chmura” prędzej czy później stanie się monopolem jednej instytucji.

Co może zmienić państwo?

Eksperci wskazują, że kluczowe są regulacje i impuls ze strony administracji. Przykłady z innych krajów pokazują, że to możliwe:

• Francja – obowiązek przechowywania danych medycznych obywateli wyłącznie na serwerach krajowych,

• Niemcy – projekty wspierane przez rząd, które tworzą alternatywę dla globalnych chmur w newralgicznych sektorach,

• Unia Europejska – inicjatywa Gaia-X, której celem jest stworzenie europejskiego ekosystemu danych niezależnego od USA i Chin.

• W Polsce podobny kierunek mógłby oznaczać np. wymóg, aby instytucje publiczne i strategiczne przechowywały dane w certyfikowanych krajowych data center.

Polska Chmura – szansa na ekosystem danych

Jeśli Polska Chmura miałaby odnieść sukces, musiałaby stać się nie tylko platformą technologiczną, ale przede wszystkim ekosystemem współpracy. To oznacza:

• wspólne standardy bezpieczeństwa,

• transparentne zasady działania,

• model federacyjny, w którym każdy operator zachowuje niezależność, ale korzysta z jednolitego systemu usług,

• wsparcie państwa w zakresie regulacji i zamówień publicznych.

• Dlaczego to się opłaca?

Cyfrowa niezależność to nie tylko kwestia bezpieczeństwa, ale też ekonomii. Każda złotówka wydana na lokalne usługi IT zostaje w polskiej gospodarce. Firmy takie jak Talex tworzą miejsca pracy, płacą podatki w Polsce i budują kompetencje, które mogą być eksportowane za granicę.

Co więcej, rozwój lokalnej infrastruktury oznacza większą odporność na kryzysy – od blackoutów po cyberataki. W świecie, gdzie wojny hybrydowe coraz częściej toczą się w sieci, własne zasoby danych mogą być równie ważne jak armia czy energetyka.

Podsumowanie

Polska Chmura to nie tylko hasło marketingowe. To realna szansa na cyfrową niezależność naszego kraju. Jeśli państwo i przedsiębiorcy znajdą wspólny język, Polska może zbudować ekosystem danych, który będzie bezpieczniejszy, bardziej transparentny i tańszy w długim okresie niż zależność od globalnych gigantów.

Pytanie brzmi nie „czy to się uda?”, ale „czy mamy wyjście?”. W świecie, gdzie dane są nową walutą władzy, Polska musi postawić na własne rozwiązania. Inaczej zawsze będziemy zależni od decyzji podejmowanych poza naszym krajem.